U istoriji srpskog naroda ne postoji važniji jubilej od 800 godina autokefalnosti Srpske pravoslavne crkve /SPC/, rekao je sinoć u Prijedoru profesor istorije i član Udrurženja za očuvanje tradicije Prijedor Dejan Karlica.
„Broj 800 veličinu ovog jubileja diže na nivo veći od nacionalnog, jer malo je i naroda i država čije istorijsko trajanje doseže i do polovine broja godina koliko mi ove godine proslavljamo samo autokefalnosti naše majke Crkve, ali ne i njeno ukupno postojanje“, rekao je Karlica na svečanoj akademiji u sali Pozorišta Prijedor povodom velikog jubileja – osam vijekova samostalnosti SPC.
On je naveo da ne postoji narod u Evropi koji je opstao, a da nije prihvatio hrišćanstvo, te da je srpski narod iz tog egzistencijalnog izbora napravio iskorak ka pravoslavlju koje je jedina religija koja u svojoj istoriji nema prozelitizma – manije obraćanja u neku vjeru pripadnika druge vjere, nema devijacija kao što su krstaški ratovi, inkvizicija, džihad ili druga potiranja čovjeka zbog vjere njegove.
„Ipak, gdje je čovjek tu ima i grijeha. Njega nije lišeno ni pravoslavlje i ono je kroz istoriju zloupotrebljavano od ljudi koji raspolažu silom i kroz religiju žele da ostvare prizemne političke ciljeve“, istakao je Karlica.
On je naglasio značaj Crkve za opstanak u teškim vremenim turske vlasti kada drugog oblika sabornosti nije ni bilo, pa i kasnije.
„Onda je došlo vrijeme genocida, a zatim i obezbožavanja našeg i nastojanja da omrznemo istu i jedinu instituciju koja nas je vijekovima čuvala od nestanka i vlastite propasti“, dodao je Karlica.
Doktor teoloških nauka Ratko Hrvaćanin rekao je da život savremenog čovjeka karakteriše i proizvodnja zaborava, konstruisanje pamćenja i izmišljanje prošlosti i da budućnost srpskog naroda zavisi i od toga kakav je odnos savremenih Srba prema Crkvi.
„Prevashodni motiv sticanja autokefalnosti Crkve jeste da znatno olakša misiju valjane i trajne evangelizacije. Sticanjem autokefalije, SPC se nije izolovala od ostalih crkava. Sveti Sava je bio čovjek dijaloga, a ne monologa“, naveo je Hrvaćanin u svojoj besjedi.
Prema njegovim riječima, SPC je jedina institucija koja je očuvala pravoslavno hrišćansko biće, nacionalni identitet, kulturu i jezik svoje pastve.
„Sveti Sava podjednako je utemeljio Crkvu i državu znajući da isti narod čini i jedno i drugo. Naš zadatak je da dovršavamo izgradnju države i Crkve, a ne da ih rušimo, u ovo vrijeme progona ne toliko hrišćana koliko hrišćanskog iz svakodnevnog života“, poručio je Hrvaćanin.
Svečanu akademiju organizovali su Udruženje za očuvanje tradicije Prijedor i prijedorska Crkvena opština.
U programu su učestvovali Hor sveštenika Eparhije banjalučke, solista Marija Narić, Dječiji hor „Vilenjak“ i muška pjevačka grupa Udruženja za očuvanje tradicije, a Zavještanje Stefana Nemanje o jeziku kazivala je glumica Pozorišta Prijedor Mirela Predojević.
U okviru obilježavanja 800 godina autokefalnosti SPC, Udruženje za očuvanje tradicije danas u Prijedoru organizuje i predavanje profesora sa Filozofskog fakulteta u Banjaluci Aranđela Smiljanića o temi „Hrišćanstvo i autokefalnost kroz prizmu istorijskih izvora“.
Predavanje će biti održano u sali Zavoda za izgradnju grada Prijedora u 20:00 časova.
Izvor: SRNA – Glas Srpske